Jedną z pierwszych decyzji administracyjnych uzyskiwanych w procesie inwestycyjnym jest decyzja środowiskowa[1]. Nie są one wymagane dla każdego przedsięwzięcia, ale z pewnością dla takich, które mogą spowodować znaczną ingerencję w środowisko. Zadaniem decyzji środowiskowych jest bowiem zadośćuczynienie zasadzie prewencji w ochronie środowiska[2].
Ta zasada nakazuje podejmowanie działań zapobiegawczych, jeżeli realizowanym przedsięwzięciem ingeruje się w środowisko. Nie chodzi tu tylko o świat roślin czy zwierząt, ale też o ingerencję w stosunki wodne, krajobraz, a przede wszystkim zdrowie i ludzkie życie. Inwestorzy zatem powinni w odpowiedzialny sposób planować przedsięwzięcia o takim ciężarze. Tym artykułem, rozpoczynam serię, której celem jest przybliżenie prostym językiem problematyki uzyskiwania takich decyzji.
Intuicyjnie, większość z nas wyczuwa, które z przedsięwzięć znacznie ingerują w środowisko. Jednakże diabeł tkwi w szczegółach i tu kluczowym jest katalog inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko określony Rozporządzeniem Rady Ministrów[3]. Dzieli ono inwestycje na dwie kategorie: te które zawsze mogą oddziaływać na środowisko (par. 2 Rozporządzenia) i te które mogą potencjalnie na środowisko oddziaływać (par. 3 Rozporządzenia).
Wśród tych pierwszych, można wskazać m.in.
elektrownie wiatrowe (o łącznej mocy nominalnej nie mniejszej niż 100 MW),
napowietrzne linie elektroenegetyczne o napięciu znamionowym wynoszącym co najmniej 220 kV i długości co najmniej 15 km,
stacje demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji,
strzępiarki złomu,
hodowle krów w liczbie nie mniejszej niż 210 (a także innych zwierząt w zależności od ilości),
instalacje do wytwarzania papieru, o zdolności produkcyjnej nie mniejszej niż 200 t/dobę,
autostrady i drogi ekspresowe.
Jeżeli realizowana inwestycja kwalifikuje się do katalogu par. 2 Rozporządzenia, to oznacza, że w procedurze wydania decyzji środowiskowej musi być sporządzony na zlecenie inwestora raport środowiskowy. To wysoce specjalistyczny dokument techniczny, którego przygotowanie zajmuje często kilkanaście tygodni, a jego cena może wahać się od kilku do kilkunastu tysięcy złotych[4].
Inwestycje, które mogą potencjalnie oddziaływać na środowisko (przedsięwzięcia wymienione w par. 3 Rozporządzenia) to m.in.
elektrownie wodne;
instalacje wykorzystujące do wytwarzania energii elektrycznej energię wiatru (o wysokości co najmniej 30m)
napowietrzne linie elektroenergetyczne o napięciu znamionowym nie mniejszym niż 110kV;
instalacje do produkcji szkła,
instalacje do garbowania lub uszlachetniania skór;
zabudowa przemysłowa lub magazynowa, wraz z towarzyszącą infrastrukturą, o powierzchni zabudowy nie mniejszej niż 1 ha (lub nawet 0,5 ha, jeżeli ma następować na terenach ochrony przyrody);
budowa farm fotowoltaicznych na obszarach co najmniej 2 ha (lub nawet 0,5 ha, jeżeli ma następować na terenach ochrony przyrody);
zabudowa mieszkaniowa, na terenie co najmniej 4 ha, jeżeli jest wpisana w plan miejscowy i nie jest planowana na terenie ochrony przyrody (wówczas bowiem wystarczy by zajmowała 2 ha);
centra handlowe wraz towarzyszącą im infrastrukturą, na terenach przekraczających 2 ha;
parki rozrywki;
szpitale, kina (o ile przekraczają określoną wielkość);
drogi o twardej nawierzchni i całkowitej długości przedsięwzięcia powyżej 1 k.
Tego rodzaju inwestycje, w zależności od oceny organu prowadzącego postępowanie również mogą wymagać sporządzenia raportu środowiskowego, ale w wielu przypadkach wystarczy przedłożenie w procedurze jedynie uproszczonego dokumentu jakim jest karta informacyjna.
Właściciel nieruchomości, w którego sąsiedztwie jest realizowana inwestycja ingerująca w środowisko powinien zostać powiadomiony o postępowaniu (o ile jego nieruchomość leży w obszarze oddziaływania przedsięwzięcia). Będzie mógł wówczas zapoznać się z aktami postępowania i przeanalizować jakie środki zaradcze zostały zaproponowane przez inwestora by zminimalizować wpływ na środowisko. Jeżeli te środki mogą być niewystarczające, ważne by zabrać głos w postępowaniu w odpowiednim momencie tak aby inwestycja mogła być odpowiednio dostosowana.
W kolejnych artykułach postaram się przedstawić dalsze zagadnienia związane z uzyskiwaniem decyzji środowiskowych i ich doniosłości dla realizacji zasady prewencji w środowisku.
[1] Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko („UOIŚ”)
[2] art. 6 ust. 1 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska („POŚ”).
[3] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko
[4] Specyfice raportów środowiskowych zostanie poświęcony osobny wpis.
Comments